Pesten

Pesten wordt door gedefinieerd als “een stelselmatige vorm van agressie waarbij één of meer personen proberen een andere persoon fysiek, verbaal of psychologisch schade toe te brengen. Bij pesten is de macht ongelijk verdeeld”. Om gelijk even de link te leggen met belangrijke aandachtspunten voor Radicalisering valt uitsluiting door buitensluiten ook onder psychologisch schade toe brengen. Verschillende vormen van pesten die kunnen voorkomen zijn verbaal pesten, fysiek pesten, materieel pesten, relationeel pesten en digitaal pesten.

Concreet:

  • Verbaal pesten: schelden, naroepen, imiteren, belachelijk maken of uitlachen; bedreigen: iemand tot iets dwingen, chanteren of intimideren;
  • Fysiek pesten: spugen, schoppen, slaan of knijpen;
  • Materieel pesten: spullen stukmaken, afpakken of verstoppen;
  • Relationeel pesten: iemand buitensluiten, over iemand roddelen of geruchten verspreiden;
  • Digitaal pesten / cyberpesten: belastend materiaal (foto’s, filmpjes, roddels) via het internet/social media verspreiden; iemand via social media lastig vallen.

Verschil tussen pesten en plagen

De belangrijke verschillen tussen pesten en plagen zijn:

  • pesten gebeurt met opzet, plagen niet;
  • pesten gebeurt telkens opnieuw tegen dezelfde persoon (stelselmatig), plagen gebeurt af en toe en tussen verschillende personen;
  • bij pesten is er sprake van ongelijkheid (in macht, kracht of sociale status), bij plagen is die ongelijkheid niet of veel minder aanwezig en zijn kinderen ongeveer even sterk.

Wet Sociale veiligheid

Vanuit de wet sociale veiligheid worden er voorwaarden gesteld voor de omgang met pesten op scholen.

- Er moet een anti-pest protocol aanwezig zijn

- Er is een anti-pest coördinator op school aanwezig als aanspreek punt voor zaken rondom pesten.

Interventies rondom pesten

Er zijn verschillende interventies die beoordeeld zijn op effectiviteit. Een school kan een interventie specifiek tegen pesten gebruiken of een interventie die breed georiënteerd is en zich vooral ook richt op sociale vaardigheden en zelfweerbaarheid.

De pestparadox

Het hebben van een anti-pest protocol is belangrijk, maar dat er wel zorgvuldig moet worden omgegaan met de inhoud hiervan. Uit onderzoek is gebleken dat het bespreekbaar maken van pesten er ook voor kan zorgen dat er pest gedrag ontstaat of in stand wordt houden. Deze omgekeerde werking wordt de pestparadox genoemd.

 

Met dit gegeven kunnen we ons afvragen waarom veel scholen bijvoorbeeld aan een anti-pestweek doen?

Bronnen:

- www.schoolenveiligheid.nl

- www.nji.nl

- Ruigrok, J. (2013). De pestparadox. Geraadpleegd op 8 december 2017, van http://www.rigardus.nl/pdf/2013.02-de-pestparadox.pdf